Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 2025 yılında Suriye ile ticaretin yeni koşullara nazaran düzenlenmesi, ticaretin, yatırımların artırılmasının öncelikleri ortasında olduğuna dikkati çekerek, “Bizim bakış açımız, özgür ticaret muahedesinin devam etmesi. Bizim açımızdan hukuken devam ediyordu, fiilen durdurulmuştu, bunu inşallah yoluna koyacağız.” dedi.
Ekonomi İdaresi, Yeni GAP Aksiyon Planı İstişare Toplantısı ve bu yılın son Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) Toplantısının akabinde gazetecilerle bir ortaya gelerek gündeme ait soruları yanıtladı.
Bolat, Bakanlığın gelecek yılda öncelik vereceği alanlara değinerek, “Önceliğimiz, Suriye ile ticaretin yeni koşullara nazaran düzenlenmesi, ticaretin, yatırımların arttırılması, Suriye’deki yeni periyodun istikrarlı, güçlü ve Türkiye açısından da güney hudutlarımızda inanç veren komşumuzun varlığının ortaya çıkmasıdır.” diye konuştu.
Gümrükleri yenileme ve geliştirmeye başladıklarını lisana getiren Bolat, bu kapsamda Ceylanpınar Gümrük Müdürlüğünü yenilediklerini, Akçakale Gümrük Müdürlüğünün de genişletme çalışmalarının hızlandırıldığını bildirdi.
Bolat, Suriye ile 2007’de imzalanan ve yarım kalan bir özgür ticaret mutabakatı olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmede bulundu:
“Onu yeni idare, hükümet ve bakanlar tam olarak muhakkak olduktan ve idareyi külliyen devraldıklarından sonra ele alacağız. Bizim bakış açımız, hür ticaret mutabakatının devam etmesi. Bizim açımızdan hukuken devam ediyordu, fiilen durdurulmuştu. Bunu inşallah yoluna koyacağız. Ticaret şu ana kadar birtakım genelgelerle yürütülüyordu. O, olağan sisteme konulacak.”
Dış ticaret alanında mal ve hizmetler ihracatındaki artış eğilimini devam ettirmenin de gelecek yıldaki öncelikleri ortasında yer aldığını lisana getiren Bolat, mecburî ithalatı yapabilecek döviz yeterliliğine sahip olmanın yanında haksız ve sanayicilere ziyan veren milletlerarası ticaret kurallarına ters uygulamaları engellemenin de öncelikleri ortasında bulunduğunu söyledi.
Bolat, 2024 yılı dış ticaret ve cari süreçler açığının çok büyük oranda azalmasıyla bu hususta çok olumlu bir gelişme yaşandığını belirterek, para ve döviz piyasalarında sağladıkları istikrarlı süreçte bu gelişmenin değerli katkısı olduğunu tabir etti.
Döviz rezervlerinin düzgün durumda olduğuna ve daha da yükseleceğine dikkati çeken Bolat, “Bu, içeride ve dışarıda iktisat aktörlerine itimat verecek, öngörülebilirliği sağlayacak bir gelişmedir.” diye konuştu.
“İngiltere ile STA’nın genişletilmesi müzakereleri devam edecek”
Bolat, Avrupa Birliği (AB) ile mevcut Gümrük Birliği’nin birtakım külfetli mevzularının tahlile kavuşturulması için müzakerelere devam edileceğine dikkati çeken Bolat, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Suriye’deki gelişmelerden sonra gerek ABD, gerekse AB’den ülkemize yönelik ağır ziyaretler ve olumlu açıklamalar, Türkiye’nin, başta AB, İngiltere ve ABD olmak üzere hem siyasi, hem ekonomik alakalarına olumlu yansıyacağını ümit ediyoruz. İngiltere ile hür ticaret mutabakatının hizmetler bölümlerine genişletilmesi müzakereleri devam edecek.”
Körfez İşbirliği Kurulu ile mal ve hizmetleri kapsayan STA müzakereleri hızlandıracaklarını bildiren Bolat, Türk Devletleri Teşkilatı, Rusya ve Ukrayna ile alakalar, Afrika ülkeleriyle yatırım ve ticaret alakalarının artırılması, uzak ülkeler stratejisinde Güney Amerika’dan Asya’ya olan eksende ihracatı artırma eforlarının devam edeceğini söyledi.
Bolat, AB’nin yeşil dönüşümüne ahenk konusuna da değinerek, Hudutta Karbon Vergisi uygulamasının 1 Ocak 2026’da yürürlüğe gireceğini, ilgili kuruluşlar ve dallarla uyum içinde, yeşil dönüşüme ahenk çalışmalarını hızlandıracaklarını lisana getirdi.
“Kabinemiz canla başla gayret ediyor”
“Bu yıl 50’ye yakın sektörel düzenleme yaptık”
Bolat, tüketicilerin korunması ve piyasa nezareti alanında da yeni düzenlemeler yapıldığını belirterek, bunları da çok aktif bir formda uyguladıklarını lisana getirdi.
Tarım ve Orman Bakanlığı ekipleri, Hazine ve Maliye ile Çalışma ve Toplumsal Güvenlik bakanlıklarının kurmaylarıyla uyum içinde olduklarını bildiren Bolat, “Özelikle tekelci uygulamalar ya da fahiş fiyat için tamahkarca hareketler, uygulamalar içinde olanlara karşı kanunların bakanlıklara verdiği bütün yetkileri sonuna kadar kullanmakta kararlıyız.” dedi.
Enflasyondaki gerilemeye dikkati çeken Bolat, enflasyon konusunda yılı aralık prestijiyle yüzde 44-45 ile kapatacaklarını, gelecek yılın birebir devrinde enflasyonun yüzde 20’li sayılara düştüğü noktada bu mevzuların daha az konuşulacağını tabir etti.
“Denetimler aksatılmadan devam edecek”
Bolat, minimum fiyatın muhakkak olmasının akabinde eser fiyatlarında artış yapanlara yönelik kontrollerin ağırlaştırıldığını bildirerek, bu hususta satıcıları uyardıklarına dikkati çekti.
Girdi maliyetlerindeki artışın olağan, döviz piyasaları ve güç fiyatlarının istikrarlı olduğunu anlatan Bolat, şunları kaydetti:
“Böyle bir süreçte fiyatları artırmak için tek kullanılabilecek argüman emek maliyetlerindeki artış mazeret edilebilir. Ancak burada da personellik fiyatındaki artış oranını güya bütün maliyetin artış oranı üzere yansıtarak fiyatı birebir oranda artırmaya çalışmak fahiş fiyat artışıdır, haksız fiyat artışıdır. Bunlara müsaade etmeyeceğimizi müteaddit seferler söylemiştik ve kontrolleri sıklaştırmıştık.”
Bakan Bolat, asgari ücretin açıklanmasıyla ülke genelinde 4 bin 378 marketi denetlediklerine işaret ederek, kontrollere ait şu bilgileri paylaştı:
“400 bine yakın eser denetlemeleri yapıldı. Bunun sonunda 10 milyon lira civarında bir cezai süreç uygulandı. 2 bin 668 market Haksız Fiyat Kıymetlendirme Heyetine sevk edildi, bu ikinci bir cezai durumu. Burada da en ağır, kanunun verdiği yetki çerçevesindeki cezalar uygulanacak. Meclis’ten geçen kanun değişikliğinde fahiş fiyat için 1 milyon liraya, stokçuluk için 12 milyon liraya kadar azamî para cezası uygulanabiliyor ve 1 Ocak’tan itibaren de tekrar kıymetlendirme oranında bu cezalar artırılacak. Fahiş fiyatta 1 milyon 440 bin liraya, stokçulukta da 17 milyon liraya kadar bu ağır para cezaları uygulanacak. Kontroller aksatılmadan devam edecek. Bütün ilgili bakanlıklar olarak piyasaların üzerindeyiz, piyasalarımızdan elimizi asla çekmiyoruz. Yanlış uygulamalar noktasında bize gelen şikayetleri de dikkatlice ele alıp gereğini yapıyoruz.” (AA)