Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Başbakan Olaf Scholz hükümetine verilen güvensizlik oyunun akabinde 27 Aralık Cuma günü Federal Meclis’i feshetti. Böylece ülkede erken genel seçimlerin 23 Şubat 2025 tarihinde yapılacağı da resmiyet kazanmış oldu. Almanya’da yapılan bir kamuoyu yoklamasının sonuçları ise seçmenlerin neredeyse yarısının ne Toplumsal Demokrat Parti’nin (SPD) adayı Olaf Scholz’un ne de Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) partisinin adayı Friedrich Merz’in başbakan olmasını istediğini ortaya koydu. Basına yansıyan bir tahlile nazaran ise Almanya her ne kadar Donald Trump tekrar lider olacağı için ABD halkı için üzülüyor olsa da temelinde ‘döktüğü gözyaşlarını’ Trump’ın yapmayı planladıkları sebebiyle kendisine saklamalı.
Magdeburg’daki Noel pazarı saldırısının neden yaşandığı ve ne manaya geldiği üzere soruların tartışılmaya devam edildiği Almanya’da öne çıkan görüşlerden biri de failin yalnızca aracını üzerlerine sürdüğü insanlara değil tıpkı vakitte ‘üç Alman mitine’ de saldırdığı tarafındaydı. Basına konuşan bir toplumsal psikolog, Başbakan Scholz’un ‘insanlara bu türlü bir yerde bu halde ziyan verilmesinin fecî olduğu’ yorumunu kıymetlendirerek bu kelamlardan aslında birebir vakitte ‘başka yerlerde insanların ölmesine müsaade verilebileceği’ manasının da çıktığına işaret etti ve dünyada devam eden savaşlara ve çatışmalara işaret etti.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock ile mevkidaşı Hakan Fidan’ın görüşmesinin devam eden yankılarından milyarder Elon Musk’ın yazdığı bir yazının Welt gazetesinde yarattığı krize geçtiğimiz hafta Almanya basınına yansıyanlardan öne çıkanlar şöyleydi…
ANKET: YÜZDE 48, ‘NE MERZ NE SCHOLZ BAŞBAKAN OLSUN’ DİYOR
Almanya’da SPD, Yeşiller ve liberal Hür Demokrat Parti’den (FDP) oluşan ‘trafik ışığı’ koalisyon hükümetinin dağılmasının akabinde seçmenler, 23 Şubat’ta sandık başına gidecek. Yıl bitmeden Forsa araştırma şirketinin RTL/ntv-Trendbarometer için yaptığı anketin sonuçları, ana muhalefet CDU/CSU’nun yüzde 31’lik oy oranıyla kamuoyu yoklamalarındaki birinci sırasını koruduğunu gösterdi. Faşist Almanya için Alternatif (AfD) partisi de yüzde 19 oy ile ikinci sıradaki yerini korurken, SPD bir haftada bir puan daha kaybederek yüzde 16 oy ile tekrar üçüncü sırada yer aldı. Yeşiller’in oyu yüzde 13 düzeyini korudu, FDP’nin alması beklenen yüzde 3 oy ise yüzde 5 barajı sebebiyle Federal Meclis’e giremeyeceğine işaret etti. Bu sonuçlara göre, hem Sol Parti hem de ondan ayrılarak şimdi yeni kurulan bir parti olan Sahra Wagenknecht Birliği (BSW), yüzde 4 oy ile baraj altında kalacak. Ankete katılanlara kimin federal başbakan olmasını istedikleri de soruldu. Seçmenlerin yüzde 28’i oyunu Merz’den, yüzde 24’ü ise Scholz’dan yana kullanacağını söyledi. Bu ise seçmenlerin yarıya yakınının iki ismin de başbakan olmasını istemediğini ortaya koydu. (Welt, 23 Aralık)
‘ALMANYA, YAKIN TARİHİNİN EN KİRLİ SEÇİM YARIŞIYLA KARŞI KARŞIYA’
ABD’de 5 Kasım’da yapılan seçimde Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump’ın yine lider seçilmesi, Almanya siyasetinde de şaşkınlıkla karışık bir tasa yaratmıştı. Başşehrin lokal gazetelerinden Berliner Zeitung’dan Moritz Eichhorn, “Amerika bizim yaşayacaklarımızı geride bıraktı: Vefatına siyasi mücadeleler” başlıklı yazısında, “Almanlar, Trump’ın zaferi sonrası ABD için üzülüyor. Gözyaşlarını kendilerine saklamalılar. Zira onun planları temel bir çatışmayı burada da kaçınılmaz hale getirecek” değerlendirmesinde bulundu. Trump ve grubunun vergi kesintileri, hudutların kapatılması, toplu hudut dışılar, devlet aygıtının küçültülmesi ve iklim müdafaa gerekliliklerine son verilmesi üzere vaatlerinin bir kısmını dahi hayata geçirebilmesi halinde bunun birebir vakitte Almanya’da imkansız addedilen her şeyin bir demokraside mümkün olduğunu göstereceğini söyleyen Eichhorn, Almanya’daki siyasetçiler her ne kadar kamuoyu önünde Trump’ı reddediyor olsa da onun seçim kampanyasından pek çok şeyi kopya ettiğine dikkat çekti. Buna nazaran, Scholz’un rakiplerini ‘belden aşağı vurması’, Yeşiller’in başbakan adayı ve Ekonomi Bakanı Robert Habeck’in mutfak masasında yaptığı seçim konuşması ve CSU lideri Markus Söder’in McDonalds’ta çalışması bunlardan yalnızca birkaçıydı. Gazeteci, Almanya’yı bekleyen günleri şu sözlerle özetledi: “Almanya, yakın tarihinin en kirli seçim yarışlarından biriyle karşı karşıya. ABD’nin 2016’da yaşadıkları şimdi bizim önümüzde duruyor: Ülkenin istikameti konusunda esaslı, kuvvetli ve dürüst bir tartışma. Zayıflayan sistemin çıkarcıları, kendi sübvansiyonları, transferleri ve yorum üstünlükleri için dişleri ve tırnaklarıyla uğraş edecek. Lakin bu ne kadar nahoş olacaksa olsun onsuz olmaz.” (28 Aralık)
‘SALDIRGAN, TOPLUMDA BÂTIN OLAN ŞİDDETİ GÖZLER ÖNÜNE SERDİ’
Almanya’da erken seçime gidilen süreçte, Taleb A. isimli Suudi Arabistanlı, İslam tersi ve faşist AfD yanlısı bir saldırganın Magdeburg’daki bir Noel pazarında beş kişiyi öldürmesi, 200’ü aşkın kişiyi yaralamasının da yankıları sürüyor. Toplumsal psikolog Klaus Weber, nd-Aktuell’e verdiği röportajda, tutuklanan failin yalnızca aracını üzerlerine sürdüğü insanlara değil, üç ‘Alman mitine’ de saldırdığını söyledi. Weber, bununla neyi kast ettiğini şu sözlerle açıkladı: “Bu adamın Magdeburg’da ne yaptığına bakmak aslında farklı olabilir: Aracını Noel pazarına sürdü ve kasıtlı olarak insanları öldürdü. Bunu yaparken de üç Alman mitine saldırdı: Birincisi, Noel’in bir barış ve huzur bayramı olduğuydu. İkincisi, otomobillerin zararsız bir ulaşım aracı olduğuydu. Üçüncüsü ise toplumda bilinmeyen olan şiddeti gözler önüne sermesiydi. Bence bunlar artık konuşabilmenin mantıklı olduğu şeyler: Noel, en fazla sayıda bayan ve çocuğun şiddete maruz kaldığı günlerden biri. Binlerce insan her yıl otomobiller sebebiyle hayatını kaybediyor. Ayrıyeten bizler yalnızca sistematik olarak görünmez kılmaya çalıştığımız bir şiddet sayesinde var olabilen bir toplumda yaşıyoruz.” Saldırganın “Hiçbir pahaları olmadığı için öbür insanları öldürüyorum” biçiminde bir niyet ile kelam konusu saldırıyı gerçekleştirmiş olabileceğine işaret eden Weber, şöyle konuştu: “Bu, katiyetle yaygın bir tecrübe. Pek çok insan kendilerini işe yaramaz olarak deneyimliyor. Buna bir de savaş şiddetinin olağanlaştırılması ekleniyor. Askeri propaganda dışarıda barbarlığı teşvik etmek için kullanıldığında, bu, doğal olarak içeride de barbarlık yaratıyor. Başbakan Scholz, Magdeburg’un akabinde dikkat cazibeli bir cümle kurdu: ‘Böyle bir yerde insanlara böylesine yabanî biçimde ziyan vermek ne kadar vahim bir aksiyon.’ Zira bu, doğal olarak tam zıddı manaya da geliyor: İnsanların diğer yerlerde yaralanmasına ve ölmesine müsaade verebiliriz. Akdeniz’de boğuluyorlar mı ya da Ukrayna’daki, Yemen’deki savaşlarda ölüyorlar mı? Bizim için fark etmez. Şayet bugün mevte karşı bir istek varsa, bunun her şeyden evvel insanın artık kıymetli bir varlık addedilmemesiyle ilgili olduğunu savunuyorum.” (27 Aralık)
‘ELON MUSK ‘DÜNYAYI’ BÖLDÜ’
ABD’de yapılan seçimde Trump’ı destekleyen ve kendisine de ‘Hükümet Verimliliği Bakanlığı’ vazifesi verilmesi beklenen Elon Musk, toplumsal medya hesabından yaptığı “Almanya’yı yalnızca AfD kurtarabilir” paylaşımının akabinde Welt am Sonntag gazetesi için konuk muharrir olarak kaleme aldığı yazıda faşist AfD’ye olan takviyesini yineledi. Yazının yayınlanması ise gazete içinde krize neden oldu; köşe yazılarından sorumlu editör Eva Marie Kogel, istifa ettiğini açıkladı. Gazetede yaşanan krizi gazetenin ‘dünya’ manasına gelen ismine de atıfla “Elon Musk ‘dünyayı’ böldü” başlıklı haberinde aktaran gazeteci Gereon Asmuth, gazetenin Musk’a seçime giden süreçte AfD reklamı yapması için alan açtığını söz etti. Asmuth, Die Tageszeitung (taz) gazetesinde yayınlanan haberinde, Musk’ın yazısının yayınlanacak olmasının gazete içinde günler öncesinde hararetli tartışmalara sebep olduğunu aktardı. Habere nazaran, karşılaştığı baskı sonrası istifa ettiğini açıklayan Kogel’e toplumsal medyadan takviye gelirken, kendisi de daha evvel Welt’in köşe müelliflerinden olan Annabel Schunke, “Dünya söz özgürlüğü ile sorunu olan bu türlü gazeteci oyuncular için gözyaşı dökmemeli… Gidip taz’da çalışabilir” diyerek Kogel’i eleştirdi. Bild gazetesinin eski genel yayın yönetmeni Julian Reichelt de “Eğer öbür görüşlere tahammül edemediğiniz için muharrir editörlüğü vazifesinden istifa ettiyseniz o halde bu iş için uygun değilsiniz demektir” yorumunda bulundu. Asmuth, bu yoruma ait kelamlarını şöyle sürdürdü: “Welt’in yardımcı genel yayın yönetmeni Robin Alexander ise X’te buna karşı çıktı: ‘İç tartışma iç tartışmadır. Lakin bu saçmalığa karşı çıkılmalıdır.’ Alexander ayrıyeten Kogel’in olağanüstü bir iş arkadaşı olduğunu, ‘tamamen birebir fikirde olmadıkları için kendi yazıları da dahil olmak üzere’ Welt’te yayınlanan birçok köşe yazısını daha akla yatkın bir hale getirdiğini ve gidişinin bir kayıp olduğunu söyledi.” (28 Aralık)
SURİYE, ALMANYA VE KLASİK EMPERYALİST DIŞ POLİTİKA
Son olarak, 20 Aralık’ta Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Almanyalı mevkidaşı ve Yeşiller Partili siyasetçi Annalena Baerbock’un Ankara’da yaptığı görüşmeye Almanya basınından tenkit geldi. Gazeteci Raul Zelik, Baerbock’un daha evvel feminist bir dış siyaset izleyeceği tarafındaki açıklamalarına atıfla “Türkiye ve Kürtler: Baerbock’un feminizm aykırısı dış politikası” başlıklı yazısında, bakanın Beşar Esad idaresinin yıkıldığı Suriye’ye yönelik dış siyasetini eleştirdi. “Yeşiller’in unsurlarıyla gevşek bağlarının olduğu biliniyor. Yeşiller Partili Dışişleri Bakanı’nın teslim olma daveti yaptığı kuzey ve doğu Suriye’deki özerk bölgeler de şu anda bunu hissediyor” diyen Zelik, “Baerbock, Türkiye ziyareti sırasında Kürt kümelerin silahlarını teslim etmesi gerektiğini söyledi” tabirlerini kullandı. Halk Muhafaza Birlikleri (YPG) ve Bayan Muhafaza Birlikleri’nin (YPJ) IŞİD’in yenilmesi konusunda ‘Batı’nın müttefikleri’ olarak görüldüğünü ve ‘Ankara memnuniyetle İslamcı kümeleri donatırken binlerce Kürt gencinin IŞİD barbarlığına karşı savaşırken öldüğünü’ savunan Zelik, yazısına şu sözlerle son verdi: “Ancak Baerbock bugün bununla ilgili artık hiçbir şey bilmek istemiyor. Almanya, Türkiye üzerinden Orta Doğu’daki nüfuzunu garanti altına almakla ilgileniyor. Yeşiller, kağıt üstünde laik, çok uluslu ve demokratik toplumlardan yana. Fakat yalnızca kağıt üstünde… Baerbock’un davetinin ‘feminist dış politika’ ile hiçbir ilgisi yok. Daha çok klasik emperyalizmin berbat geleneğinin peşinden gidiyor.” (nd-Aktuell, 23 Aralık)