İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na “ahmak” davası nedeniyle verilen cezayla seçime hazırlanan Türkiye’de siyasetteki kartların tekrar dağıtılmasına neden olacağı yorumları yapılırken altılı masanın ortak cumhurbaşkanı adayı olarak isim belirleme süreci de artık daha kıymet kazandı.
İmamoğlu, iptal edilen İstanbul seçimlerine ait dönemin Yüksek Seçim Kurulu (YSK) üyelerine “ahmak” dediği savıyla İstanbul Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davada 2 yıl 7 ay 15 gün mahpus cezasına çarptırıldı. Ceza, bir yılın üzerinde olduğu için İmamoğlu’na tıpkı vakitte siyasi yasak hususu uygulanacak. Lakin bunun için kararın istinaf ve Yargıtay etaplarından geçip nihaileşmesi gerekiyor.
Henüz kesinleşmeyen bu karar İmamoğlu için siyasi yasak getirse de getirmese de seçime hazırlanan ülkede siyasetteki kartların yine dağıtılmasına ve oyun planlarının yine kurgulanmasına yol açabilir.
Tosun: Hiçbir şey eskisi üzere olmayacak
DW Türkçe’ye kararı kıymetlendiren Siyaset Bilimci Tanju Tosun’a göre İmamoğlu için verilen cezanın gösterdiği önümüzdeki süreçte siyasette hiçbir şeyin eskisi üzere olmayacağı.
Tosun, bu kararın siyaset üzerindeki tesirini kaçınılmaz olarak gördüğünü söyleyerek Türkiye siyasetinden geçmişten şu örneği veriyor:
“Türkiye siyasetinin gelişme evresine bakıldığında aslında siyasi aktörlerin yükselişi ya da siyasi aktörlerin bir biçimde siyasete dahil olması ya askeri vesayetin getirmiş olduğu yasaklar ya da yargı kararlarının akabinde işleyen süreçle gözlenmekte. 12 Eylül rejiminin koyduğu yasağın kalkmasının akabinde Demirel, Ecevit, Erbakan siyasette yükselmiştir.”
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da Siirt’te yaptığı konuşma nedeniyle aldığı cezayla birlikte bir siyasi aktör olarak yükseldiğine şahit olunduğunu hatırlatan Tosun, şu anda Millet İttifakı’nın önemli bir strateji belirlemesi ve adayın kim olacağına ait daha fazla çalışma yapması gerektiğini belirtiyor.
Tosun’a nazaran masada üç ihtimal var: Kılıçdaroğlu’nun adaylığı, İmamoğlu’nun ceza almasına karşın aday gösterilmesi ya da üçüncü şık olarak Mansur Yavaş’ın adaylığı.
İmamoğlu’nun aday gösterilmesi halinde bunun Cumhur İttifakı üstünde önemli bir baskı oluşturabileceğini söyleyen Tosun, “Türkiye’de maalesef bu cins birtakım dışsal dinamiklerle siyaset ya direkt ya da dolaylı olarak tanzim edilir iken siyasal aktörler de siyasete bu formda yükselerek dahil oluyor. Altılı masa yarından itibaren daha fazla mesai harcamak ve bence aday açıklamayı öne çekmek durumunda” yorumu yapıyor.
Kakışım: Altılı masa krizi fırsata dönüştürmeli
Siyaset bilimci Can Kakışım da kararın şaşırtan olmadığını, zira İmamoğlu’nun Erdoğan’ın en çok çekindiği rakip olduğunu belirterek yargı sürecinin şimdi tamamlanmamasının muhalefete fırsat verdiğini söyleyerek bunu şöyle açıklıyor:
“İmamoğlu, Erdoğan’ın en fazla çekindiği ve haksızlığa uğrayan bir önder olarak şayet muhalefetin ortak adayı olarak açıklanırsa hem cezanın mutlaklaşması zorlaşır hem de ceza alsa dahi muhalefetin onun yerine göstereceği adayın dayanılmaz bir avantajı olabilir.”
Altılı masanın harekete geçerek bu krizi fırsata dönüştürmesi gerektiğini belirten Kakışım, bunun hem pragmatik hem de siyasi etiğe yakışan bir tavır olacağını kaydediyor.
Öte yandan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun duruşma günü Almanya’da olmasını eleştirenler de bulunuyor. Edinilen bilgiye nazaran Kılıçdaroğlu ve takımı bugün karar açıklanmasını beklemiyordu ve bu nedenle Noel tatiline girecek olan Almanya ziyaretini ertelemedi. Bu ortada Kılıçdaroğlu kararın akabinde özel uçakla İstanbul’a dönmeyi karar verdi.
“Akşener’in dayanağı oyunu değiştiren atılım oldu”
Siyaset bilimci Seren Selvin Korkmaz’a nazaran bu karar “iktidarın sandıkta kazanamadığını yargı yoluyla almaya çalıştığını” gösteriyor ve CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu için verilen kararla da misal.
İktidarın muhalefetin tanınan figürlerini hem terörize etmeye hem de oyun alanının dışına itmeye çalıştığını belirten Korkmaz şöyle konuşuyor:
“Peki bu işler mi? Natürel ki işlemiyor. Türkiye’de bilhassa bu usul davaların başarılı olmayacağını biliyoruz.”
Korkmaz’ın işaret ettiği bir diğer öge ise İmamoğlu’nun kararla ilgili tavrı. “İmamoğlu bugün kritik bir devirde kritik bir adım attı ve siyasi liderliğini gösterdi” diyen Korkmaz, kelamlarını şöyle sürdürüyor:
“Bugün bu dava karşısında reaksiyonsuz kalınabilirdi ya da böylesine bir mobilizasyon yaratılmayabilirdi. Ancak bugün İmamoğlu’nun insanları Saraçhane’ye çağırması ve Akşener’in takviye vermesi bence siyaseten bir manada oyun seyrini değiştiren bir atılım oldu. İmamoğlu’nun gücü de burada. Yani oyunun kurallarını değiştirmesinde.”
İmamoğlu kararın çabucak akabinde yaptığı açıklamada “Mücadelemiz daha güçlü başlıyor Allah’ın izniyle” sözlerini kullanmıştı.
Çoğu siyaset bilimci üzere Korkmaz da İmamoğlu’nun siyasi tesirinin bu kararla büyüyeceği öngörüsünde bulunuyor.
Kulat: Karar, Millet İttifakı oylarının üstüne artı 5 koyar
Peki yargının aldığı bu kararın oylara yansıması ne olabilir?
Anket şirketlerinin şimdi bunu ölçmesi mümkün değil ancak MAK Araştırma Başkanı Mehmet Ali Kulat’a nazaran bu karar Millet İttifakı’nın oylarının üstüne en az yüzde 5 koyması yüksek mümkünlük.
Kulat, Türkiye’de şu anda çabucak hemen herkesin hukuktan yana şikayetleri olduğunu hatırlatarak “Burada toplumsal vicdanda bir mahkumiyet yoktur. Zira bu bir yolsuzluk suçlaması ya da öbür berbat bir suçlama değil” diyor.
Deneyimli araştırmacıya nazaran altılı masanın adayının İmamoğlu olup olmayacağı ile ilgili ise çabuk bir sonuca varmamak gerekiyor. Kulat, altılı masanın bu mevzuda sağduyulu bir karar alacağına inandığını belirterek “Altılı masa duygusal davranırsa İmamoğlu’nu aday yapabilir ancak ben itidalli bir kıymetlendirme yapılacağını düşünüyorum” yorumu yapıyor.